Home
Kilmartin
Schotland heeft een ruige kant, een romantische kant. Het land heeft een rijkdom aan verhalen, maar ook aan geschiedenis. De vallei van Kilmartin is een van de mooiste prehistorische sites van het land. In de vallei bevinden zich zo'n 800 historische monumenten, cairns (tombes), monolieten en rotsgravuren, die soms tot 5.000 jaar oud zijn. Voor wie geïnteresseerd is in de oudheid, is Kilmartin een paradijs.
Je kan beginnen in het Kilmartin Museum waar je de vele vondsten uit de vallei kan bewonderen. Naast het museum ligt de kerk (Kil betekent trouwens kerk) en daarin bevinden zich drie prachtig gedecoreerde grafstenen uit de middeleeuwen.
Maar als je restanten van een lang vervlogen maatschappij van dichtbij wil zien, moet je je wandelschoenen aantrekken en in de vallei stappen. Over een afstand van zo'n zeven km wandel je langs cairns, monolieten en rotsgravuren. Het is een fantastische ervaring, vooral omdat je van sommige cairns ook de binnenkant kan verkennen.
De eerste cairn die je op je pad tegen komt is Glebe cairn. Hij maakt deel uit van de Linear Cemetery: een rechte lijn van graftombes in de vallei van Kilmartin. Ze werden "herontdekt" in de negentiende eeuw toen een dikke laag turf werd verwijderd.
Jammer genoeg vond de negentiende-eeuwse bevolking dat de archeologische schatten een nieuwe functie moesten krijgen, zodat Glebe cairn i.p.v. vier meter hoog en 33 meter in diameter vandaag een heel stuk kleiner is.
Sommige cairns werden volledig ontgonnen, waardoor vandaag alleen nog een afdruk vanuit de lucht zichtbaar is. Andere cairns werden gereconstrueerd, zoals ook Nether Largie North cairn. De cairn werd herbouwd boven een kamer die je zelf kan ontdekken. Je stapt gewoon op de cairn, schuift de deur open en daalt de trap af. Beneden wacht je een grote grafsteen met rotsgravures.
Een beetje verder ligt Nether Largie Mid cairn. Deze cairn was vroeger op zijn minst drie keer zo hoog. Je kan binnen piepen, maar niet meer dan dat. Maar aan deze cairn krijg je echt een idee van hoe recht de lijn wel is. Zelfs op de foto kan je duidelijk Glebe cairn in de verte zien en Nether Largie North cairn daar tussen in.
Van de meeste cairns wordt gedacht dat ze rond 1.500 BC werden gebouwd. Maar er is één uitzondering.
Nether Largie South cairn werd gebouwd rond ongeveer 3.000 BC, dus hij is veruit de oudste van de groep. Je kan in deze cairn ook een stenen kamer bekijken. Het geheel binnenin is enkele meters diep. Ik vond het heel indrukwekkend.
Voor je naar de volgende cairn wandelt, passeer je eerst verschillende monolieten, de ene al groter dan de andere. Ze liggen/staan niet ver van Nether Largie South cairn, waar er een bordje richting Lady Glassary Wood staat. Het zal je wellicht niet verbazen dat aan de stenen behoorlijk wat foto's worden genomen.
Er ligt nog één laatste cairn op de wandeling: Ri Cruin cairn. Deze cairn was oorspronkelijk zo'n twintig meter in diameter, maar werd volledig ontgonnen. Dus dit is opnieuw een reconstructie. Aan de ene kant is het goed om weten dat er toch iets is overgebleven. Anderzijds kan ik er niet bij dat de bevolking amper 150 jaar geleden zo weinig respect betoonde voor hun eigen geschiedenis. Maar dat kan ook aan mij liggen.
Ten slotte ligt er nog een heel mooie verrassing op het einde van de wandeling: Temple Wood. Eigenlijk zijn het twee cirkels, maar aangezien de eerste met houten palen werd opgetrokken (foto rechts), is het logisch dat daar niet veel meer van overblijft. De stenen cirkel is wel nog ietwat intact. Het geheel dateert van vóór 3.000 BC, dus nog voor de cairns.
In mei en juni bloeien de boshyacinthen rond de cirkels en dan is het geheel echt een plaatje.
Over de hele vallei kan je op rotsen, staande stenen en grafstenen rotsgravures vinden. Links en rechts, waar je ook wandelt, zie je ze.
De steen in het midden van de cirkel in Temple Wood heeft ook van die gravures.
Webdesign by S. MacGregor 
Wie & waarom Contact